• ကၞေဟ်မှၚ် (knehmhaṅ)
  1. ကပေါတ်မကၠောန်လဝ်နူကဵုဖျုန်လောဗါဂှ်တုဲ စုတ်လဝ်ဍာ်ကၠိအရံၚ်စဳသာ်စုၚ်တုဲ သုၚ်စောဲစကာပ္ဍဲအရာချူကှ်ေလိက်ပတ်၊ လၟုဟ်ဂတာပ်ကၠုၚ်အခေတ်တုဲ နကဵုပသဲနာနာလေဝ် ကၠောန်ပ္တိတ်ဒှ်ကၠုၚ်ကၞေဟ်မှၚ်ပ္ဍဲဗွဝ်ဖျာနွံတဴရ။

ပွံၚ်အက္ခရ် နဲတၞဟ်

ပလေဝ်ဒါန်
  1. ကဏေဟ်မှၚ်၊ က္ဏေဟ်မှၚ်၊ ကနေဟ်မှၚ်၊

ကၠာတေံညးစကာသၞေၚ်စာၚ်တုဲ ပၠာဲလဝ်ဍာ်လမ္စံက်ကၠိကၠိခတ်ခတ် ကလံက်တမ်သၞေၚ်စာၚ်ဂှ်တုဲ စကာချူလိက်ရ၊ အခေတ်လၟုဟ် စကာသုၚ်စောဲကၞေဟ်မှၚ်ဗီုပိုဲတံစကာသုၚ်စောဲမံၚ်တ္ၚဲဏံ။

အဓိပ္ပါဲတၞဟ်တၞဟ်

ပလေဝ်ဒါန်
  1. ကၞေဟ်လေဝ်ညးဟီု၊ မှၚ်လေဝ်ညးဟီုတဴရ၊ လ္ၚဵုဂှ်ဂတာပ်အခေတ်ညိတုဲ ကော်စ(ဘောပၚ်)ဒုၚ်စရမျှာၚ်မအရေဝ်ဗၟာလေဝ်နွံတဴရ၊ တိုန်တဴကဵုဋ္ဌာန်ဒေသဍုၚ်ကွာန်ပွိုၚ်ဍုၚ်ညးကဵုညးတုဲ အခိုက်ညးခံၚ်ဂှ်ကော်အာရ။
  2. ကၞေဟ်သွက်ဂွံသမ္တီပိုဒ်လိက်မွဲမွဲဟီုဂှ်တှ်ေ ညံၚ်ရဴကၞေဟ်ဍာ်ဂဥုဲဍေံတိတ်နူတၞုၚ်ကၞေဟ်ဂှ် အနာမ်ဍေံသၠဲနူကၞေဟ်မှၚ်ပိုဲချူလိက်ဏံဏီတုဲ ဒှ်သွက်ဂွံသ္ပစၟတ်သမ္တီပ္ဍဲအရာပိုဒ်လိက်မွဲမွဲ က္ဍိုပ်လိက်မွဲမွဲ သာ်ဂှ်ဟွံသေၚ်တှ်ေ ပ္ဍဲဖျုန်တၞးလိက်မွဲတၞးမွဲအုပ်ဂှ် သွက်သ္ဂောံခရက်လဝ်ဒဒှ်မအရေဝ်ပိုဒ်ဏံနွံကဵုၚုဟ်မးခိုဟ်မွဲကီု၊ လ္ၚဵုပၠန် ချူစကာချူကဗျလၚ်္ကာတုဲ ခရက်လဝ်နကဵုကၞေဟ်မှၚ်ဏံတုဲ ပိုဒ်လိက်မလိက်တံဂှ် နွံကဵုလျးအရံၚ်စုၚ်စဳတုဲ ဒှ်သွက်အရီုမတ်ဂှ်ကီု။
  3. ကၞေဟ်မှၚ်ဟီုဂှ် သွက်သ္ဂောံခရက်ပၞောန်သမ္တီဇမၠိၚ်ဟတ်ဂှ် ညးတံစကာသုၚ်စောဲကၞေဟ်မှၚ်အောန်ရ။

ဝေါဟာတၟုပ်

ပလေဝ်ဒါန်
  1. ကၞေဟ်မှၚ်
  2. မှၚ်
  3. သၞေၚ်စာၚ်ချူလိက် (ညးကၠာတေံသုၚ်စောဲမံၚ်)


ဝေါဟာဒစး

ပလေဝ်ဒါန်
  1. တဝ်ဗကောဝ်
  2. တိဗု
  3. ချး
  4. လိဒကုတ်
  5. တိကလောံ
  1. ကၞေဟ်မှၚ် ( မှၚ်ပိုဲတံချူမံၚ်လိက်တ္ၚဲဏံ)
  2. ကၞေဟ်မှၚ်သမ္တီ ( ကၞေဟ်မှၚ်သက်စုတ်ပ္ဍဲက္ဍိုပ်လိက်မွဲ ပိုဒ်လိက်မွဲမွဲ ဖျုန်လိက်ပ္ဍဲပၞောန်မွဲမွဲ)
  3. ကၞေဟ်မှၚ်လီု ( ကၞေဟ်မှၚ်သွက်သ္ဂောံချူလိက်ဂှ်လီုလာ်အာတုဲ ချူဟွံဂွံချူဟွံတိတ်)
  4. ကၞေဟ်မှၚ်ခိုဟ်ကွေံ ( ချူစလိက်တုဲ မလိက်ကွေံ ဍာဲဂဥုဲကၞေဟ်မှၚ်ဂှ်လေဝ်ခိုဟ် မိပ်ပေၚ်စိုတ်ပ္ဍဲကၞေဟ်မှၚ်အဃောချူမံၚ်လိက်)
  5. ကၞေဟ်မှၚ်ဟွံခိုဟ် ( ချူစလိက်ဟွံကလိက်စကွေံတုဲ ဍာ်ဂဥုဲကၞေဟ်မှၚ်ဂှ်လေဝ် တိတ်မံၚ်ကၠးကဵုဟွံကၠးတုဲ ချူစလိက်မလိက်လေဝ်ဟွံကျေဝ် အရီုချူလိက်လေဝ်ဟွံမွယ် လဆောဝ်တှ်ေ ဝးဗ္ကဝ်ထောံကၞေဟ်မှၚ်တံဂှ်မာန်)
  6. ကွးဘာမွဲတန်ၜါတန်တှ်ေ ချူလိက်နကဵုကၞေဟ်မှၚ်ဟွံဂွံပုဟ်၊ စိုပ်ပိတန်မှချူလိက်နကဵုကၞေဟ်မှၚ်ဂွံ။ (လၟုဟ်တှ်ေ စကာသုၚ်စောဲကၞေဟ်မှၚ်ဂွံနူမွဲတန်ရ၊)


  1. မြန်မာ = ဘောပင်
  2. သေံ = ปากกา
  3. အေၚ်္ဂလိခ် = pen