ကၠအ်အာဲ
နာမ်
ပလေဝ်ဒါန်- ကၠအ်အာဲ (klaʼʼāy)
- ကၠအ်ဏံဂှ် လပါ်ညးလဵုလေဝ်ဟွံဒှ်တၠဒြပ်အပိုၚ်တုဲ ကောန်ဇာတ်တံဖအိုတ်ဂှ် အခေါၚ်ၜှ်ပလှ်စနွံတုပ်တုပ်။ ကၠအ်အာဲ၊ အာဲမိဗျုအပါဗျုပအပ်လဝ်ကဵုကောန်ဇာတ်ညး ။
- ကၠအ်ဒှ်တၠသီုညးဖအိုတ်ဂကောံကောဒေံ၊
- ကၠအ်နွံညိညဍေံဟွံဇၞော်တုဲ ဂွံပါ်ပရအ်ကဵုကောဒေံဟလိုၚ်ဂှ်ဟွံရုံဂပ်တုဲ သ္ပထောံကၠအ်အာဲတုဲ ဇၟာပ်ကောဒေံဖအိုတ်ဂှ် အခေါၚ်နွံဒှ်တၠတုပ်တုပ်ရ။
ဖဵု
ပလေဝ်ဒါန်- ယဝ်ကောဒေံဂှ် ကၠအ်အာဲနွံမံၚ်မ္ဂးတှ်ေ ကောန်ဇာတ်မသဒတောဝ်ဇကုဖအိုတ်ဂှ် အခေါၚ်ၜှ်ပလှ်စနွံတုပ်တုပ်ဖအိုတ်တုဲ ညးမွဲကေုာံညးမွဲလေဝ် တီညာတ်ညးသ္ကံဒဒှ်ရ ဣဏံတိအာဲကၠအ်အာဲအပါဗျူမိဗျူပိုဲဏောၚ်သာ်ဏံတုဲ ကောန်ၚာ်တံလေဝ် ဂွံတီမွဲဂှ် မၞိဟ်ကၠုၚ်ၜှ်ပလှ်စဒၟံၚ်ပ္ဍဲကၠအ်အာဲဏံဖအိုတ်ဂှ် ဣဏံဒှ်မသကောဒေံကြပ်ကြပ်ဖအိုတ်ရ။
ပ္ၚံက်အဓိပ္ပါဲတၞဟ်
ပလေဝ်ဒါန်- ကၠအ်အာဲဟီုဂှ် ဒှ်ကၠအ်ဂကောံကောဒေံဟလိုၚ်တုဲ ဇၟာပ်ကောဒေံဖအိုတ်ဂှ် အခေါၚ်ၜှ်ပလှ်စဂွံပ္ဍဲကဵုကၠအ်အာဲဂှ်ရ၊ ကၠအ်အာဲလ္ၚဵုဂှ် နွံဆတၞံသတ်ဗြဴတၞံကြုက်ၜါပိတၞံတုဲ ဣဏံဂှ်ညးဟီု တၞံကြုက်တၞံသတ်ဗြဴအာဲတုဲ ကောဒေံကောန်ကၟိန်တံဖအိုတ်ဂှ် ၜှ်စသတ်ကြုက်သတ်ဗြဴဂှ်မာန်ရ၊ ကၠအ်အာဲညးဟွံဟီုတုဲ ဟီုထောံတၞံဆုအာဲနကဵုယၟုတၞံဆုတံမာန်ရ၊ ယဝ်ဗလးတိနွံကဵုတၟာဂအာၚ်သ္ၚိလပါ်လ္တူဏောၚ်တှ်ေ ဟီုစကၠအ်အာဲဂွံရ၊ လ္ၚဵုဂှ်ပၠန် နူတမ်မူလဂှ်တှ်ေ ကၠအ်မိဗျုအပါဗျုတံနွံဂလိုၚ်ကဵုဨကတုဲ ညးပါ်ထောံကဵုကောန်ညးအိုတ်တုဲတှ်ေ တၞံသတ်ဆုသတ်ဒုန်လ္ၚဵုဂှ် နွံဒၟံၚ်အရာဲအကြာၜါတုဲ ကောစနွံလဒေါဝ်ကဵုတိုၚ်ဒပ်(ဟန)ကၠအ်ဂှ်တုဲ ကော်စအာဲ ညးအဲၜှ်စဂွံ သာ်ဏံလေဝ်နွံရ၊ လဆောဝ်တှ်ေ ကောဒေံတံညဳသာတုဲ ကဵုထောံညးမွဲကရေက်သ္ပထောံအရၚ်လေဝ်ဂွံရ။
- ကၠအ်အာဲနွံမွဲသာ်ဂှ်ပၠန်တှ်ေ ကောဒေံဟလိုၚ်တံဂှ် ညးမွဲမွဲသၞာံၜါသၞာံ ပတၠကၠအ်တုဲ မၚ်မွဲၜှ်ပလှ်အိုတ်ရ၊ ကောဒေံမွဲမွဲသၞာံၜါသၞာံဂွံအခေါၚ်ၜှ်ပလှ်စပ္ဍဲကၠအ်ဂှ်တုဲ ဣဏံလေဝ်ကော်စကၠအ်အာဲကီုရ၊ ခြာဟွံလအ် တၠကၠအ်ဇေတ်တ်ဂှ်ချိုတ်အာတုဲ ကောဒေံတံသွံဂွံသြန်ဗွဝ်တုဲ သွက်ဂွံသ္ပကုသဵုညးတၠကၠအ်ဂှ် ညံၚ်ရဴမိဗျုအပါဗျု(မိယု−အပါယု)တံဂှ်ရ၊ ဗွဲမဂၠိုၚ်တှ်ေ ပ္ဍဲကောဒေံဟလိုၚ်ဂှ် ညးလဵုမိက်သ္ဂောံဂွံကၠအ်အာဲဂှ်မ္ဂးတှ်ေ ရာန်ထောံနကဵုသြန်ပူဂဵုဇကုတုဲ ဒှ်အာကၠအ်ပူဂဵုတေံအရၚ်မဒှ်ရ၊ ယဝ်ရကောဒေံတံညးလဵုမွဲအခေါၚ်ရာန်ဟွံမွယ်မှ စိုပ်တဲညးဍုၚ်ကွာန်တံရာန်ရ။
ဝေါဟာတၟုဟ်
ပလေဝ်ဒါန်- ကၠအ်မိဗျုအပါဗျု
- ကၠအ်ကောဒေံတံဖအိုတ်
- ကၠအ်ဟွံဂွံပါ်ဏာကဵုညးလဵုမွဲဏီ
ဝေါဟာလွာ
ပလေဝ်ဒါန်- ကၠအ်အာဲ
- ဝါအာဲ
- ဂအာၚ်သ္ၚိအာဲ
ဝေါဟာဒစး
ပလေဝ်ဒါန်- ဝါ
- ကြုၚ်
- ၜဳ
တြာဲ
ပလေဝ်ဒါန်- မြန်မာ
- သေံ
- အေၚ်္ဂလိခ်